شرکت بازرگانی یا تجاری، عبارتست از اجتماع دو یا چند شخص حقیقی یا حقوقی که با هدف کسب سود، عملیات تجاری انجام می دهند.
تعیین زمان تشکیل شرکت، از این نظر که نقطه آغاز تعهدات شرکت را تعیین می کند، حائز اهمیت است. نظر به اهمیت موضوع، در ذیل، به بررسی زمان تشکیل انواع شرکت های تجاری می پردازیم.
1- شرکت های بامسئولیت محدود، تضامنی و نسبی :
بنا بر مواد 96، 1 و 5 قانون تجارت، وقتی تشکیل می شوند که تمام سرمایه نقدی تادیه و سهم الشرکه غیرنقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد.
2- شرکت های مختلط سهامی و غیرسهامی :
در این باره در قانون حکم خاصی بیان نشده است. به نظر می رسد بتوان با وحدت ملاک بیان داشت که در این شرکت ها نیز زمان تشکیل شرکت همان زمانی است که تمام سرمایه نقدی تادیه و سهم الشرکه غیرنقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد.
3- شرکت های سهامی عام و سهامی خاص :
وقتی تشکیل می شود که مجمع عمومی موسس تشکیل گردد و احراز گردد که کلیه سهام شرکت پذیره نویسی شده است و مبالغ لازم تادیه شده است، اساسنامه شرکت تصویب گردد و اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت انتخاب شوند و کتباَ قبول سمت نمایند. ( م 17 ل. ا. ق. ت )
4- شرکت تعاونی :
وقتی تشکیل می شود که حداقل یک سوم سرمایه آن تادیه و در صورتی که به صورت غیرنقدی و جنسی باشد تقویم و تسلیم شده باشد. ( م 21 ق. ب. ت )
زمان ایجاد شخصیت حقوقی برای اشخاص حقوقی
1- اشخاص حقوقی حقوق عمومی :
به محض ایجاد و بدون احتیاج به ثبت واجد شخصیت حقوقی می گردند. ( ماده 587 ق. ت )
2- موسسات غیر تجاری : ( اعم از انتفاعی یا غیرانتفاعی )
از تاریخ ثبت، واجد شخصیت حقوقی می گردند. ( ماده 584 ق. ت ) شرایط ثبت نیز توسط نظامنامه وزارت دادگستری تعیین می گردند. ( ماده 585 ق. ت )
3- شرکت های تجاری :
قانون در این باره ساکت است. برخی زمان شخصیت حقوقی برای شرکت های تجاری را مقارن ثبت آن ها می دانند و برخی دیگر زمان ایجاد شخصیت حقوقی را قبل از ثبت و در زمان توافق شرکاء برای تشکیل شرکت و تصویب اساسنامه و انتخاب مدیران می دانند. نظر اقوی آن است که شرکت های تجاری در زمان ثبت واجد شخصیت حقوقی می گردند. در عمل نیز چنین است. چرا که برای مثال شرکت تجاری برای افتتاح حساب بانکی باید در مرجع ثبت شرکت ها به ثبت رسیده باشد و صرف تصویب اساسنامه و انتخاب مدیران برای اموری چون افتتاح حساب کفایت نمی کند.
از آن چه که در فوق درباره زمان تشکیل و زمان ایجاد شخصیت حقوقی برای شرکت های تجاری دیده می شود، دانسته می شود که :
1. زمان ایجاد شخصیت حقوقی برای شرکت : مقارن ثبت شرکت در مرجع ثبت شرکت ها می باشد.
2. زمان تشکیل شرکت : شرکت قبل از آن که به ثبت برسد و واجد شخصیت حقوقی گردد، بنا بر موارد فوق الذکر تشکیل می یابد.
شرکت ,زمان ,تشکیل ,حقوقی ,ثبت ,های ,شخصیت حقوقی ,شرکت های ,های تجاری ,زمان تشکیل ,تشکیل شرکت ,واجد شخصیت حقوقی ,ایجاد شخصیت حقوقی ,زمان ایجاد شخصیت
تعیین زمان تشکیل شرکت، از این نظر که نقطه آغاز تعهدات شرکت را تعیین می کند، حائز اهمیت است. نظر به اهمیت موضوع، در ذیل، به بررسی زمان تشکیل انواع شرکت های تجاری می پردازیم.
1- شرکت های بامسئولیت محدود، تضامنی و نسبی :
بنا بر مواد 96، 1 و 5 قانون تجارت، وقتی تشکیل می شوند که تمام سرمایه نقدی تادیه و سهم الشرکه غیرنقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد.
2- شرکت های مختلط سهامی و غیرسهامی :
در این باره در قانون حکم خاصی بیان نشده است. به نظر می رسد بتوان با وحدت ملاک بیان داشت که در این شرکت ها نیز زمان تشکیل شرکت همان زمانی است که تمام سرمایه نقدی تادیه و سهم الشرکه غیرنقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد.
3- شرکت های سهامی عام و سهامی خاص :
وقتی تشکیل می شود که مجمع عمومی موسس تشکیل گردد و احراز گردد که کلیه سهام شرکت پذیره نویسی شده است و مبالغ لازم تادیه شده است، اساسنامه شرکت تصویب گردد و اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت انتخاب شوند و کتباَ قبول سمت نمایند. ( م 17 ل. ا. ق. ت )
4- شرکت تعاونی :
وقتی تشکیل می شود که حداقل یک سوم سرمایه آن تادیه و در صورتی که به صورت غیرنقدی و جنسی باشد تقویم و تسلیم شده باشد. ( م 21 ق. ب. ت )
زمان ایجاد شخصیت حقوقی برای اشخاص حقوقی
1- اشخاص حقوقی حقوق عمومی :
به محض ایجاد و بدون احتیاج به ثبت واجد شخصیت حقوقی می گردند. ( ماده 587 ق. ت )
2- موسسات غیر تجاری : ( اعم از انتفاعی یا غیرانتفاعی )
از تاریخ ثبت، واجد شخصیت حقوقی می گردند. ( ماده 584 ق. ت ) شرایط ثبت نیز توسط نظامنامه وزارت دادگستری تعیین می گردند. ( ماده 585 ق. ت )
3- شرکت های تجاری :
قانون در این باره ساکت است. برخی زمان شخصیت حقوقی برای شرکت های تجاری را مقارن ثبت آن ها می دانند و برخی دیگر زمان ایجاد شخصیت حقوقی را قبل از ثبت و در زمان توافق شرکاء برای تشکیل شرکت و تصویب اساسنامه و انتخاب مدیران می دانند. نظر اقوی آن است که شرکت های تجاری در زمان ثبت واجد شخصیت حقوقی می گردند. در عمل نیز چنین است. چرا که برای مثال شرکت تجاری برای افتتاح حساب بانکی باید در مرجع ثبت شرکت ها به ثبت رسیده باشد و صرف تصویب اساسنامه و انتخاب مدیران برای اموری چون افتتاح حساب کفایت نمی کند.
از آن چه که در فوق درباره زمان تشکیل و زمان ایجاد شخصیت حقوقی برای شرکت های تجاری دیده می شود، دانسته می شود که :
1. زمان ایجاد شخصیت حقوقی برای شرکت : مقارن ثبت شرکت در مرجع ثبت شرکت ها می باشد.
2. زمان تشکیل شرکت : شرکت قبل از آن که به ثبت برسد و واجد شخصیت حقوقی گردد، بنا بر موارد فوق الذکر تشکیل می یابد.
درباره این سایت